Φερόμαστε στην πόλη μας όπως της αξίζει;

          Λίγες μέρες πριν τον δεκαπενταύγουστο, είχα την χαρά να συναντήσω εντελώς τυχαία στην «Κυρά Φροσύνη», έναν πολύ καλό μου φίλο που ζει χρόνια τώρα μόνιμα στην Αθήνα.

     - Βαγγέλη! Πώς από δω αδερφέ μου; Γιατί δεν πήρες τηλέφωνο; Πώς είσαι; Η γυναίκα; Τα παιδιά; Είστε όλοι καλά; Η δουλειά; Τι νέα από την πρωτεύουσα; Του έκανα βροχή τις ερωτήσεις, μέχρι που κατάλαβα πως μίλαγα στο βρόντο. 

    Ο Βαγγέλης, περιέφερε αργά και λαίμαργα το βλέμμα του από τα φορτωμένα πράσινο πλατάνια, ως τις κωπηλατικές λέμβους που χάραζαν τον καθρέφτη της λίμνης κι από εκεί δεξιότερα, ως το νησάκι της Παμβώτιδας που την ώρα εκείνη έσπρωχνε προς το μέρος μας το καΐκι της γραμμής. Ύστερα γύρισε και με κοίταξε, εστίασε βαθιά μέσα στα μάτια μου  και άφησε όλον τον θαυμασμό του να ξεχειλίσει στη φράση:
     - Πού ζείτε, βρε συ Γιάννη! Το έχετε συνειδητοποιήσει;
     Στην τελευταία λέξη πάντως, ομολογώ, πως ασυναίσθητα διέκρινα πλέον του θαυμασμού και κάποιον υπαινιγμό. Το παρέκαμψα όμως και του πρότεινα να τον κεράσω ένα καφέ πριν συνεχίσει το δρόμο του.
     Ήρθε, είδε και απήλθε ο Βαγγέλης, όπως τόσοι και τόσοι επισκέπτες που φθάνουν στην πόλη μας για να θαυμάσουν τη θέα της λίμνης, το φυσικό περιβάλλον, τα ιστορικά μνημεία, τα μουσεία, τη γιαννιώτικη τέχνη και να δοκιμάσουν τις περίφημες παραδοσιακές λιχουδιές μας. Εξάλλου, μια ιστορική τουριστική πόλη είμαστε, αυτός είναι όλος κι όλος ο πλουτοπαραγωγικός μας ιστός, που συμπληρώνεται από τα δύο νοσοκομεία και το πανεπιστήμιο.
     Τα λόγια του φίλου μου του Βαγγέλη είναι αλήθεια πως με «ανέβασαν» σαν Γιαννιώτη και έτσι τις προάλλες αναζήτησα την επιβεβαίωσή τους, κάνοντας έναν περίπατο δίπλα στη λίμνη. Άνοιξα και το ραδιοφωνάκι του κινητού μου για να απολαύσω λίγη μουσική, που συνήθως τα πρωινά είναι πιο ελαφριά και χαρούμενη. Αντί όμως για μουσική άκουσα στο Δημοτικό Ραδιόφωνο έναν διάλογο ανάμεσα σε έναν ευγενέστατο δημοσιογράφο από τη μια, που μετέφερε τον προβληματισμό των πολιτών αναφορικά με την αδιαφορία των υπευθύνων για την προβληματική κατάσταση των χώρων αναψυχής της πόλης, για την ελλιπή καθαριότητα κ. α. και από την άλλη, έναν από τους αντιδημάρχους του οποίου ο λόγος έφτανε στα αυτιά μου άκομψα επιθετικός, καταλογίζοντας δόλο και πολιτική σκοπιμότητα σε αυτούς τους ισχυρισμούς.

    Όλως συμπτωματικά εκείνη τη στιγμή περπατούσα παραπλεύρως μιας από τις πιο κεντρικές παιδικές χαρές και διαπίστωσα ιδίοις όμμασι ότι η κατάσταση που επικρατούσε δεν επιβεβαίωνε σε τίποτε τα λόγια του κ. Αντιδημάρχου.
    Δεν χρειαζόταν μεγάλη προσπάθεια για να διαπιστώσει κανείς ότι το επίπεδο συντήρησης των ξύλινων κατασκευών και η ασφάλεια που παρείχαν στα παιδιά που τις χρησιμοποιούσαν ήταν πολύ χαμηλό. Όσο δε για την καθαριότητα; Η θέα ήταν αποκρουστική.

    Το φαινόμενο βέβαια αυτό είναι πανελλαδικό και η πόλη μας δεν αποτελεί εξαίρεση. Προ διετίας μάλιστα, καταλογίστηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας αποζημίωση επτακοσίων χιλιάδων ευρώ σε βάρος αθηναϊκού Δήμου, για σοβαρό ατύχημα που έγινε σε παιδική χαρά και που σύμφωνα με την απόφαση προκλήθηκε επειδή ο Δήμος δεν είχε πάρει τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας και δεν είχε διενεργήσει τακτικούς τεχνικούς ελέγχους.
       Η αμείλικτη εικόνα που εισέβαλε στα σπίτια μας την ίδια μέρα το απόγευμα από τοπικό τηλεοπτικό κανάλι, δεν άφηνε καμία αμφιβολία για την τριτοκοσμική κατάσταση που επικρατεί στα πάρκα τις πλατείες και τις παιδικές χαρές. Παρακολουθώντας αυτό το σχετικό ρεπορτάζ  στην τηλεόρασή, αναδύθηκε από τη μνήμη μου ο υπαινιγμός του φίλου μου του Βαγγέλη στο διφορούμενο εκείνο: «Το έχετε συνειδητοποιήσει;».
       Έχουμε, αλήθεια, συνειδητοποιήσει οι πολίτες αυτής της πόλης, πού ζούμε;  Ποιο είναι το βιος μας; Έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο ευλογημένη είναι αυτή η πολιτεία και μαζί της κι εμείς; Της αποδίδουμε αυτά που της αξίζουν; Φροντίζουμε για την εικόνα της; Την περιποιούμαστε; Την αναδεικνύουμε; Σεβόμαστε την ιστορία της, τον πολιτισμό της, τους θρύλους και τις παραδόσεις της; Σεβόμαστε τους μουσαφιραίους μας, φορώντας τα «καλά μας» καθαρά και σιδερωμένα για να τους υποδεχθούμε; Τους δίνουμε την εντύπωση πως είμαστε οι απόγονοι και οι συνεχιστές αυτών που μεγαλούργησαν σ’ αυτόν τον τόπο, τον πρώτο στα γράμματα και τον πολιτισμό; Θέλουμε τους επισκέπτες αυτούς να τους ξαναδούμε και να τους μετατρέψουμε σε πρεσβευτές της; Οι απαντήσεις δυστυχώς είναι κατηγορηματικά αρνητικές. Με την εικόνα που αντικρίζει ο κάθε επισκέπτης στην μικρή μας πόλη, πολύ περισσότερο αν αυτός προέρχεται από πολιτισμένη χώρα, πολύ λίγα θετικά στοιχεία, θα μεταφέρει μαζί με τις αποσκευές του επιστρέφοντας στην πατρίδα του.
       Δυστυχώς όσοι άσκησαν διαχρονικά εξουσία σ αυτή την πόλη, δεν φρόντισαν όσο θα έπρεπε για την επιμόρφωση των πολιτών σε θέματα σεβασμού του περιβάλλοντος. Δεν υπάρχει οργάνωση έλεγχος και μακροχρόνιος σχεδιασμός,  αφενός για την συντήρηση και την ανάδειξη των μνημείων και αφετέρου για τη μελέτη, έγκριση και ένταξη νέων έργων καλλωπισμού και αναψυχής, στα οποία να δίνεται έμφαση στην ασφάλεια και να προϋπολογίζεται, ταυτόχρονα με τα έργα, το κόστος λειτουργίας και συντήρησής τους καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους.
       Η πικρή αλήθεια, που δεν πρέπει να κρύβεται παρότι έχουμε κάνει μεγάλα βήματα προόδου και έχει γίνει κατά καιρούς πολύ αξιόλογο έργο, είναι πως έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας να διανύσουμε, προκειμένου να διεκδικήσουμε τον τίτλο μιας πολιτισμένης εμφανισιακά και ουσιαστικά, σύγχρονης ευρωπαϊκής πόλης. Πρέπει να αλλάξουν πολλά ακόμη πράγματα στη νοοτροπία μας. Να δούμε μπροστά, αφήνοντας πίσω τους ερασιτεχνισμούς του τύπου «έτσι γινόταν μέχρι τώρα».
       Μόνο στον τομέα του πολιτισμού έχουμε εξαιρετικές επιδόσεις και αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στους φορείς και τα πρόσωπα που ασχολούνται με αυτόν. Δεν φτάνει όμως αυτό για να διεκδικήσει και να κατακτήσει η πόλη μας τον τίτλο της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021.

Οψόμεθα…

Ι.Β.Δεβελέγκας